جایگاه یک مشاور برای جذب سرمایه از سرمایه گذاران خطرپذیر چیست؟

فهرست مطالب

جایگاه یک مشاور برای جذب سرمایه از سرمایه گذاران خطرپذیر چیست؟

نویسنده: محمدرضا بیات  
|  تاریخ انتشار: 17 بهمن 1401  |  
زمان مطالعه: 5 دقیقه

پیش از هر اقدامی، موسسین هر استارتاپ باید بدانند که فرآیند جذب سرمایه قابل برون سپاری نیست.

اولین نکته ای که اهمیت دارد این است که فرآیند جذب سرمایه از سرمایه گذاران خطرپذیر قابل برون سپاری نیست و وظیفه و مسئولیت خود کارآفرینان است. کارآفرینان باید خودشان به مستندات جذب سرمایه مانند فایل ارائه و فایل پیش بینی مالی مسلط باشند و محتوای داخل آنها را نه فقط برای ارائه به سرمایه گذار، بلکه برای پیشبرد کسب و کار نیز استفاده کنند. نقشی که یک مشاور می تواند داشته باشد این است که کارآفرین را برای انجام این کار با آموزش و مشاوره خود تقویت کند، ساختار مستندات مورد نیاز بر اساس نمونه های موفق در جذب سرمایه را در اختیار کارآفرین قرار دهد، داستان های موفقیت را با او به اشتراک بگذارد، در طراحی مستندات مورد نیاز به کارآفرین مشاوره دهد، در قسمت هایی که ساختار استاندارد برای مستندات وجود دارد مانند فایل مالی، کارشناسان خبره را برای تهیه فایل استاندارد به کار گیرد، در شناخت سرمایه گذاران خطرپذیر و تعیین استراتژی برای ارتباط با آنها به وی مشاوره دهد، در فرآیند ارزیابی موشکافانه و انعقاد قرارداد، بر اساس تجربیات خود، برای تهیه مستندات بیشتر و برای مذاکره قرارداد به کارآفرین مشورت دهد و به او کمک کند که بهترین انتخاب را در بین پیشنهادات سرمایه گذاران داشته باشد.

یک مشاور می تواند در شناخت شرایط و مدل ذهنی سرمایه گذاران خطرپذیر پیش از ارتباط با آنها، برای موسسین ارزش ایجاد کند.

هر سرمایه گذار خطرپذیر شرایط و مدل ذهنی(mindset) متفاوتی برای تصمیم گیری دارد. ساده ترین این شرایط حوزه فعالیت استارتاپ و مرحله فعالیت آن است. بسیاری از سرمایه گذاران این شرایط را در وبسایت و یا امیدنامه خود منتشر می کنند. نگاه کردن به پورتفولیو سرمایه گذارانی که سرمایه گذاری داشته اند نیز می تواند دیدگاه خوبی نسبت به ویژگی های موارد جذاب برای آنها ایجاد کند. همچنین شناخت مدل ذهنی افرادی که در کمیته سرمایه گذاری و یا هیئت مدیره شرکت ها یا صندوق های سرمایه گذاری جزء تصمیم گیران کلیدی هستند، می تواند آمادگی بیشتری برای پاسخگویی به سوالات آنها ایجاد کند. یک مشاور با تجربه می تواند با شناختی که طی تجربه اش برایش حاصل شده، فرآیند آشنایی با شرایط و مدل ذهنی سرمایه گذاران را برای کارآفرینان تسریع کند و این موضوع در تعیین استراتژی جذب سرمایه می تواند مفید باشد.

مشاور تعهدی مبنی بر جذب سرمایه برای استارتاپ ندارد. مشاور می تواند احتمال موفقیت در فرآیند جذب سرمایه را افزایش دهد. 

کارآفرینان نباید از مشاوران انتظار تعهد برای جذب سرمایه داشته باشند، زیرا کنترل شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر در اختیار آنها نیست و طبعا کسی که اختیاری نداشته باشد، اگر تعهد و مسئولیتی برای خود ایجاد کند اشتباه است. همچنین گاهی جذب سرمایه، نیازمند ایجاد تغییرات اساسی در نحوه اداره کردن استارتاپ است به طوری که برای سرمایه گذاران خطرپذیر جذاب شود. کنترل این موضوع نیز در اختیار کارآفرینان و به دنبال آن تعهد و مسئولیت آن نیز به عهده آنها است.

نقش مشاور علاوه بر آموزش و ارائه مشاوره به کارآفرین، یک تسهیلگر جهت تسریع و افزایش احتمال موفقیت فرآیند جذب سرمایه است و به این وسیله از پدید آمدن هزینه های اضافی برای سرمایه گذاران و کارآفرینان جلوگیری می کند. این ارزشی است که یک مشاور می تواند خلق کند. البته این به معنی عدم اقدام مشاور جهت این کار نیست، به این معنی است که موفقیت در فرآیند جذب سرمایه وابسته به پارامترهای مختلفی است و اقدام مشاور یکی از پارامترهای موثر بر افزایش احتمال موفقیت این فرآیند است.

مشاور قرار نیست به جای موسسین، استارتاپ را ارائه دهد و یا از طرح دفاع کند. مشاور فضا را برای طرفین شفاف، ارتباط را تسهیل می کند و سرعت تصمیم گیری را برای طرفین افزایش می دهد.

جایگاه مشاور برای جذب سرمایه از سرمایه گذاران خطرپذیر را نباید با شرکت هایی که برای اخذ وام بانکی مطالعات امکان سنجی انجام می دهند اشتباه گرفت. در اخذ وام، مطالعاتی صورت می گیرد که پیش فرض های آن قابلیت استعلام و اثبات دارد و به کار روتین و استانداردی تبدیل شده است فلذا ارزیابی و راستی آزمایی طرح نیز وابسته به دقت اعداد به کار رفته در مستندات ارائه شده و اثبات آنهاست و چون صنایعی که در آن این مطالعات انجام می شود، صنایع غیرجدید هستند که بازارهای ساخته شده و قیمت های مشخص دارند، تهیه و اثبات اعداد ممکن است و این کار قابلیت برون سپاری به شرکت های مطالعات امکان سنجی دارد. این شرکت ها خودشان به بانک طرح را ارائه می دهند و از آن دفاع می کنند.

اما در استارتاپ ها صنایع جدیدی در حال شکل گرفتن است، قیمت ها مشخص و ثابت نیست، نرخ رشد ها قابلیت اثبات عددی و از طریق استعلام ندارد، لذا دفاع کردن از اعداد بی معنی است، آنچه که برای سرمایه گذاران اهمیت فراوان دارد دیدن تیم کوفاندرها و سرمایه گذاری روی آنهاست. آنچه کمی می تواند به سرمایه گذار قوت قلب ببخشد، مشاهده اطلاعات تاریخی عملکرد کسب و کار است اما مهمترین مسئله تیم است. لذا سرمایه گذار انتظار دارد خود تیم کوفاندر را ببیند، ارائه را از زبان آنها بشنود و پاسخ خود آنها را به سوالاتی که می پرسد بداند. حضور یک مشاور در صورتی که اثر منفی نداشته باشد، حداکثر می تواند برای در اختیار گذاشتن اطلاعات دقیقتر، تسهیل ارتباط و ایجاد همزبانی و افزایش سرعت تصمیم گیری طرفین موثر و مفید باشد.

در صورت علاقه مندی طرفین برای عقد قرارداد سرمایه گذاری، مشاور می تواند به عنوان متخصص حوزه ارزش گذاری، تصمیم گیری طرفین را برای رسیدن به قیمت مشخص در معامله تسهیل کند.

فرآیند ارزش گذاری یک تحلیل برای رسیدن به ارزش یک کسب و کار با در نظر گرفتن پیش فرض هایی برای رشد و قیمت گذاری و سایر پارامترهای مهم است. کارآفرینان از یک سو معمولا پیش فرض های خوش بینانه ای را برای رشد کسب و کار خود متصور می شوند و سرمایه گذاران معمولا با در نظر گرفتن ریسک های مختلف، پیش فرض های کارآفرینان را زیر سوال برده و در صورتی که بخواهند با آنها وارد معامله شوند، آنها را تعدیل می کنند. البته همه سرمایه گذاران این قدر منطقی و شفاف نیستند، برخی از آنها هم بدون ذکر هیچ توضیحی راجع به روش ارزش گذاری خود، صرفا قیمت پیشنهادی خود را اعلام می کنند. از نظر آنها بحث روی پیش فرض ها بی فایده است و مستقیم سر اصل مطلب می روند.

یک مشاور با تهیه مستندات پیش بینی مالی و ارزش گذاری از طرفی هم ابزار مناسب را برای طرفین جهت تحلیل ارزش گذاری فراهم می کند. طرفین می توانند به کمک این ابزار مناسب، حساسیت ارزش گذاری را به پارامترهای مهم بسنجند. هم با اطلاع از شرایط بازار سرمایه گذاری خطرپذیر، می تواند توصیه هایی به طرفین داشته باشد که قیمت های پیشنهادی برای معامله تا چه حد منطقی و قابل قبول است و آیا مذاکره کردن روی قیمت منطقی است یا خیر.

بندهای حقوقی و کنترلی قراردادهای سرمایه گذاری معمولا محل اختلاف سرمایه گذاران و کارآفرینان است. مشاور مورد اعتماد طرفین، می تواند در رسیدن به شرایط حقوقی عادلانه برای طرفین تسهیلگری کند.

شرایطی در قراردادهای سرمایه گذاری خطرپذیر مانند اولویت نقدشوندگی، تعهد فعالیت کارآفرینان جهت اعطای سهام، سهام تشویقی کارکنان، نحوه حضور سرمایه گذار در هیئت مدیره و حق وتوهای سرمایه گذار و … همواره برای کارآفرینان سوالات و دغدغه هایی ایجاد می کند که با صحبت با یک مشاور، می توانند این دغدغه ها را برطرف کرده و تصمیم بگیرند که روی کدام یک از این امتیازات مذاکره کنند یا خیر.

5 2 رای ها
امتیازدهی به مقاله
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

کریپتو

گسترش حوزه کریپتو و تکنولوژی بلاکچین و ورود سرمایه‌گذارهای نامی، حوزه کریپتو را تبدیل به یکی از جذاب‌ترین حوزه‌ها کرده است. اکنون دوره سوم اینترنت به نام web3 آغاز شده است. از ویژگی‌های این اینترنت غیرمتمرکز بودن و کنترل شدن توسط جامعه به سهم یکسان است که باعث شروع موج جدیدی از خلاقیت و کارآفرینی می‌شود. اعتقاد داریم این صنعت می‌تواند ارزش واقعی برای مردم ایجاد کند و ما در این مسیر در کنار کارآفرینان خواهیم بود تا ایده‌هایشان را به واقعیت تبدیل کنند.

بازی

صنعت بازی یکی از صنایع خلاق با رشد چشمگیر در دهه اخیر می‌باشد. دسترسی اکثر مردم دنیا و رشد هم‌زمان سرعت اینترنت و گوشی‌های هوشمند، فرصت طلایی را برای این حوزه ایجاد کرده است. برخلاف گذشته که بیشتر این صنعت بازی‌های کامپیوتر و کنسول بوده است، امروزه بیش از نیمی از ارزش صنعت بازی از بازی‌های موبایل نشأت می‌گیرد و باعث رشد شرکت‌های کوچک و متوسط در این حوزه شده است. بینش روشنا اعتقاد دارد صنعت بازی می‌تواند مکمل خوبی برای دیگر حوزه‌ها باشد و به رشد دیگر صنایع مخصوصاً حوزه آموزش کمک کند.

فین تک

در جهان 20 درصد سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در حوزه فین تک صورت می‌گیرد. فین تک از ترکیب دو واژه financial و technology ساخته شده است و به معنی ادغام فناوری با سرویس‌های مالی به‌منظور بهبود استفاده مشتریان از این خدمات است. فراهم کردن سرویس پرداخت، بیمه و لیزینگ نمونه خدماتی از این صنعت است. بینش روشنا با توجه شرکای فعال خود در این حوزه در کنار استارتاپ‌های این حوزه است تا به بهترین استراتژی خود برسند.

اینترنت اشیاء

اینترنت اشیاء با همگرایی دنیای دیجیتال و فیزیکی، به‌عنوان یکی از روندهای اساسی زیربنای تحول دیجیتالی تجارت و اقتصاد ظاهر شده است. اینترنت اشیاء به‌عنوان نیروی پیشران انقلاب صنعتی چهارم شناخته می‌شود که باعث افزایش بهره‌وری، تغییر مدل‌های کسب‌وکار و تعریف مجدد نحوه ارتباط سازمان‌ها با مشتریان و تأمین‌کنندگان خود خواهد شد. ترموستات‌های هوشمند در خانه‌ها، راه‌حل‌های مدیریت ناوگان و حسگرهایی که باعث افزایش بهره‌وری انرژی می‌شوند، در دسته اینترنت اشیاء قرار می‌گیرد.

بلاکچین

در عصر حاضر بلاکچین یکی از برهم زننده‌ترین تکنولوژی‌هاست. هسته اصلی ارزش افزوده صنعت کریپتو از تکنولوژی بلاکچین نشأت می‌گیرد. میزان سرمایه‌گذاری بر روی شرکت‌های بلاکچین در سال 2021 به 25 میلیارد دلار می‌رسد. یعنی بیشتر از تمام سرمایه‌گذاری‌های قبل از آن. ما بر این باوریم تکنولوژی بلاکچین در صورت ادغام با صنعت فین تک می‌تواند حرکت‌های رو به جلویی را ایجاد کند. تجربه ما و شرکای ما در این حوزه می‌تواند به کمک شرکت‌های بزرگ و استارتاپ‌ها بیاید و ایده‌هایشان را به واقعیت تبدیل کند.

هوش مصنوعی

عصر یادگیری ماشین فرا رسیده است. شرکت‌های هوش مصنوعی در سال 2021 عددی برابر با 66.8 میلیارد دلار سرمایه جذب کردند. این عدد زمانی معنا پیدا می‌کند که بدانیم این عدد نماینده بیش از 10 درصد از کل سرمایه‌گذاری‌ها می‌باشد. تکنولوژی‌ای که در دهه اخیر رشد چشمگیری داشته است و با ورود به اکثر حوزه‌ها این رشد را ادامه خواهد داد. در کشورمان تعداد برنامه‌نویسان هوش مصنوعی روز به روز بیشتر می‌شود و ما با تکیه بر این نیروی انسانی ارزشمند و البته فرصت‌های درخشان در ایران در نظر داریم در این حوزه کارهای بزرگ و ارزشمندی انجام دهیم.

بازارگاه

نوآوری از طریق مدل کسب‌وکار بازارگاه (marketplace) یکی از ترندهایی است که به بخش آکادمیک هم رسیده است و مقاله‌هایی در این حوزه منتشر شده است. یکی از دلایل محبوبیت بازارگاه‌ها توانمندسازی افرادی است که می‌خواهند به صورت مستقل درآمدزایی داشته باشند. این افراد غالباً فروشنده‌های خردی هستند که نیاز به تمرکز بر روی تولید محصولاتشان دارند تا اینکه به بازاریابی بپردازند. با توجه به مأموریت ما در خصوص توانمندسازی صاحبان کسب‌وکار و همچنین فرصت‌های نوآورانه جذاب در این حوزه ما در کنار این مدل کسب‌وکارها خواهیم بود و تجربیاتمان را در این خصوص ارائه خواهیم کرد.

نرم‌افزار ابری

بخش اعظمی از شرکت‌ها در حوزه IT در حوزه SaaS فعالیت می‌کنند. یک مدل درآمدی محبوب که می‌تواند علاوه بر ارزشی که برای مشتریانش خلق می‌کند درآمد مناسبی را ایجاد کند. با توجه به سابقه مجموعه بینش روشنا در این مدل درآمدی می‌توانیم مجموعه‌های طرف قراردادمان را توانمند کنیم و راه‌های استراتژیک برای توسعه و افزایش درآمد را به آن‌ها نشان بدهیم.

بستر

عمده داستان‌های موفقیتی که ما در کسب‌وکارهای فناوری و نوآوری محور اکوسیستم ایران سراغ داریم کاربردهایی بر روی پلتفرم‌های موجود بوده‌اند. تابه‌حال کمتر شرکت خصوصی‌ای به خود جرئت ورود به توسعه پلتفرم و ارائه آن را داده‌اند. ما بر این باوریم که برای ایفای نقش جدی در فضای نوآوری می‌بایست مدل کسب‌وکار پلتفرم توسعه پیدا کند.

تأمین مالی

استارتاپ‌ها برای تأمین مالی ابتدا نیاز به مشاوره و یافتن روش صحیح تأمین مالی برای خود دارند. پس از یافتن روش مناسب، درصورتی‌که جذب سرمایه از سرمایه‌گذار خطرپذیر مدنظر باشد، می‌بایست مستنداتی از قبیل فایل ارائه به سرمایه‌گذار (pitch deck) و فایل پیش‌بینی مالی (financial projection) آماده کنند و سپس به سرمایه‌گذاران مراجعه کرده و در فرآیند جذب سرمایه از آن‌ها قرار گیرند. روشنا می‌تواند به‌عنوان مشاور و تسهیل‌گر در این مسیر همراه استارتاپ باشد.

توسعه کسب و کار

استارتاپ‌ها برای رشد و توسعه کسب‌وکار خود نیاز به اقداماتی نظیر فروش، اقدامات استراتژیک، تعریف مشارکت‌های کلیدی، توسعه بازار و بازاریابی دارند. روشنا با در اختیار داشتن شبکه‌ای متخصص و باتجربه در این حوزه‌ها می‌تواند به‌عنوان مشاور و شریک در مسیر انجام اقدامات مورد نیاز برای توسعه کسب‌وکار همراه استارتاپ‌ها باشد.

صادرات

دسترسی به زیرساخت‌های حقوقی و مالی برای عقد قراردادهای خارجی و ایجاد مسیرهای درآمدی ارزی از نیازهای استارتاپ‌هایی است که به مرحله صادرات رسیده‌اند. همچنین ایجاد مشارکت‌های راهبردی با افراد و شرکت‌های خارج از کشور برای ایجاد پایگاه‌های صادراتی از اقداماتی کلیدی محسوب می‌شود. روشنا با داشتن شبکه‌ای از افراد و شرکت‌ها در خارج از کشور و مخصوصاً کشورهای همسایه، می‌تواند مشاور و شریک استارتاپ‌ها در مسیر بین‌المللی شدن باشد.

مدیریت سرمایه‌گذاری

هر سرمایه‌گذار فعالیت‌های مختلفی از قبیل یافتن مورد مناسب برای سرمایه‌گذاری، ارزیابی اولیه، برگزاری جلسات، ارزیابی موشکافانه، ارسال پیشنهاد سرمایه‌گذاری، ارزش‌گذاری، مذاکره، عقد قرارداد و مدیریت پورتفو سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهد. روشنا با در اختیار داشتن شبکه‌ای از افراد باتجربه و متخصص در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر، می‌تواند به‌عنوان مشاور و مجری هر یک از اقدامات مورد نیاز سرمایه‌گذاران را به‌عنوان خدمت به آن‌ها ارائه دهد.

ارزیابی موشکافانه

فرآیند ارزیابی موشکافانه شامل بررسی جزئی موارد قابل اهمیت برای سرمایه‌گذار جهت راستی آزمایی و ایجاد آگاهی برای سنجش میزان ریسک آن کسب‌وکار است. این ارزیابی می‌تواند شامل مواردی چون بررسی محصول، بازار، تیم، مزیت رقابتی، برنامه مالی، برنامه بازاریابی، وضعیت حقوقی، حاکمیت شرکتی، وضعیت حسابداری و صورت‌های مالی باشد. بسته به سطح اهمیت هر یک از این موارد جهت ارزیابی برای سرمایه‌گذاری، یک پروژه ارزیابی موشکافانه تعریف می‌شود. روشنا می‌تواند به‌عنوان مشاور و مجری یک پروژه ارزیابی موشکافانه همراه سرمایه‌گذاران باشد.

ارزش‌گذاری

سرمایه‌گذاران از استارتاپ‌ها فایل برنامه مالی را دریافت می‌کنند. این فایل که حاوی پیش‌بینی هزینه‌ها و درآمدها و پیش‌بینی جریان نقدی شرکت است به‌عنوان مبنای ارزش‌گذاری استفاده می‌شود. البته بسته به مرحله رشد هر استارتاپ، روش‌های مختلفی ازجمله جریان نقدی تنزیل شده، روش‌های مبتنی بر ضرایب، روش سرمایه‌گذاری خطرپذیر و سایر روش‌ها استفاده می‌شود. روشنا می‌تواند با در اختیار داشتن برنامه مالی کسب‌وکار، خدمت ارزش‌گذاری را برای ارائه به سرمایه‌گذار انجام دهد.

مشاوره نوآوری

شرکت‌های بزرگ برای ورود به حوزه نوآوری تصمیمات متنوعی از قبیل راه‌اندازی شرکت‌های زیرمجموعه برای توسعه محصول جدید، تأسیس مرکز نوآوری، تأسیس شتاب‌دهنده و تأسیس سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی می‌گیرند. روشنا می‌تواند به‌عنوان مشاور، با مطالعه نمونه‌های موفق بین‌المللی و بررسی شرایط جغرافیایی شرکت، پیشنهاداتی را برای طراحی اکوسیستم نوآوری شرکتی برای شرکت‌های بزرگ داشته باشد.

مدیریت سرمایه‌گذاری

در صورت وجود سرمایه‌گذاری خطرپذیر در استراتژی شرکت‌های بزرگ، این شرکت‌ها می‌بایست اقداماتی نظیر یافتن مورد مناسب برای سرمایه‌گذاری، ارزیابی اولیه، برگزاری جلسات، ارزیابی موشکافانه، ارسال پیشنهاد سرمایه‌گذاری، ارزش‌گذاری، مذاکره، عقد قرارداد و مدیریت پورتفو سرمایه‌گذاری را انجام دهند. روشنا با در اختیار داشتن شبکه‌ای از افراد باتجربه و متخصص در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر، می‌تواند به‌عنوان مشاور و مجری هر یک از اقدامات مورد نیاز را به‌عنوان خدمت به شرکت‌های بزرگ ارائه دهد.

ادغام و تملیک

در صورت وجود ادغام و تملیک در استراتژی شرکت‌های بزرگ، این شرکت‌ها می‌بایست اقداماتی نظیر یافتن مورد مناسب برای ادغام و تملیک، ارزیابی اولیه، برگزاری جلسات، ارزیابی موشکافانه، ارسال پیشنهاد خرید، ارزش‌گذاری، مذاکره و عقد قرارداد را انجام دهند. روشنا با شناخت خود از اکوسیستم استارتاپی می‌تواند در این فرآیند به‌عنوان مشاور و مجری همراه شرکت‌های بزرگ باشد.